Aktywną działalność w zakresie wychowania fizycznego i przysposobienia obronnego prowadziły tworzone w latach 20-tych szkolne hufce przysposobienia wojskowego, którym zależało na rozwoju ćwiczeń fizycznych i sportu.
Od 1925 roku Hufiec Męski Harcerzy w Siedlcach zorganizował zawody lekkoatletyczne. Najlepsze wyniki w biegach na 100 i 400 m osiągnęli uczniowie z Gimnazjum Realnego Popko (12,8 sek. i 63 sek.) i Gejgalis z Seminarium Nauczycielskiego (5.15 w skoku w dal).
W 1932 roku w Siedlcach działało pięć drużyn harcerzy: im. Traugutta przy Gimnazjum im. Prusa, im. Sienkiewicza przy Seminarium Nauczycielskim, im. Piłsudskiego przy Gimnazjum im. Żółkiewskiego, im. Kościuszki przy Szkole Powszechnej nr 4 i przy Szkole Powszechnej nr 2. W organizacji była drużyna przy Szkole Rzemieślniczej. Na terenie powiatu istniały drużyny w Mordach, Seroczynie i Zbuczynie.
Liczba członków ZHP w Siedlcach zmieniała się, w 1934 r. było 14 drużyn i 262 członków, w 1935 r. do ZHP należało 470 harcerzy zuchów, rok później było 15 drużyn i 280 członków, a pół roku później 20 drużyn i 450 członków. Były również 4 gromady zuchowe z 84 najmłodszymi członkami, nazywanymi wilczkami, a potem zuchami.
Elementy kultury fizycznej znajdowały się także w programie skautów z Żydowskiego Związku Sportowego im. Mandelsztama, założonego w 1919 r. w Szkole Żydowskiej przy ul. Warszawskiej 66.
Wśród uczniów Podlaskiej Szkoły Rolniczej w Siedlcach sport, wf i pw upowszechniało koło Centralnego Związku Młodzieży Wiejskiej, organizując imprezy sportowe i kulturalne.
Po koniec lat 20-tych władze oświatowe i wojskowe krytycznie oceniały niski poziom wychowania fizycznego w państwowych szkołach powszechnych i nieco wyższy w szkolnictwie prywatnym średnim. W związku z tym szukano sposobu do motywacji młodzieży do podnoszenia sprawności fizycznej i uprawiania sportu. Wskazywano, że może nim być wprowadzenie odznaki sportowej, wzorem była szwedzka „Idrottsmarke” i odznaki w innych państwach. Ostatecznie Państwowa Odznaka Sportowa została wprowadzona na wniosek Rady Naukowej Wychowania Fizycznego rozporządzeniem rządu w 1930 roku. Warunki zdobywania POS określił Minister Spraw Wojskowych wraz z Ministrem Spraw Wewnętrznych i Ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Odznakę mogła zdobywać młodzież męska od 14 lat i żeńska od 16 lat, osiągając przeciętny stopień sprawności fizycznej. Odznaka była nadawana na dwa lata i miała trzy klasy: brązową, srebrną i złotą, z podziałem w każdej klasie na cztery stopnie. Zdobywanie odznak odbywało się w każdej szkole, a kierował nim nauczyciel ćwiczeń cielesnych. Składały się one z sześciu grup sprawności fizycznej, z których zdający wybierał po jednym ćwiczeniu: I – gimnastyka, II – skok wzwyż, w dal, o tyczce, III – jazda na łyżwach, pływanie, IV – rzuty dyskiem, oszczepem, granatem, pchnięcie kulą, V – marsze, bieg, wycieczki (piesze, rowerowe, na nartach, konne, wodne), VI – łucznictwo, strzelectwo (z broni małokalibrowej, krótkiej, wojskowej), gry sportowe. Wyniki w formie sprawozdań przesyłano do Okręgowych Urzędów WF i PW.
Władze sugerowały szkołom, aby odznaki POS zdobywało 100 proc. uczniów. Pierwsze lata zdobywania odznaki stały się dla młodzieży atrakcją i chęcią jej zdobycia. Rekordowy był 1933 roke, kiedy młodzież w całym kraju zdobyła 42.521 odznak. Od następnego roku liczba spadła, pojawiła się krytyka niedociągnięć w organizacji prób. Mimo wszystko odznaka odegrała ważną rolę w podniesieniu sprawności fizycznej polskiej młodzieży.
W Siedlcach próby zdobycia POS organizowały szkoły oraz organizacje paramilitarne i młodzieżowe. W 1938 roku próby odbywały się w 15 miejscowościach powiatu.
Na przełomie 1936 i 1937 roku w Siedlcach powstał oddział Polskiego Związku Wychowawców Fizycznych, skupiał on 70 członków. Należy przyjąć, że należeli do niego nauczyciele ćwiczeń cielesnych w szkołach miasta i powiatu, a być może i powiatów ościennych.
źródło: własne / archiwum Sławomira Kindziuka; foto: onebid.pl
